Sigorta Prodüktörleri Yönetmeliği
Amaç ve Kapsam
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, sigorta prodüktörlerinin faaliyetlerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.
Bu Yönetmelik, prodüktörlerin işe başlamalarına, faaliyetlerine, yapamayacakları işlere, denetimlerine, defter, belge ve kayıt düzenine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
Madde 2- Bu Yönetmelik, 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 37'nci maddesine dayanılarak yürürlüğe konulmuştur.
Tanımlar
Madde 3- Bu Yönetmeliğin takip eden maddelerinde yeralan;
a) Kanun: 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nu,
b) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığı'nı,
c) Birlik: Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği'ni,
d) Sigorta Şirketi: Türkiye'de kurulmuş sigorta şirketleri ile yabancı sigorta şirketlerinin Türkiye'deki şubelerini,
e) Prodüktör: Sigorta ettiren ve sigortacıya bağlı olmaksızın, çeşitli sigorta dallarında sigorta sözleşmesi yapmak isteyenlere bilgi vererek sözleşmenin şartlarını müzakere ve tehlikenin konusuna ve özelliklerine göre sigorta teklifnamesini hazırlamada yardımcı olan ve ayrıca rizikonun takdirine etkili, kendisince bilinen hususları da sigorta şirketine bildirmek suretiyle aracılık hizmeti ifa eden gerçek ve tüzel kişileri, ifade eder.
Prodüktörlerde Aranan Nitelikler
Madde 4- Prodüktörlük yapacak gerçek kişilerin;
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaları,
b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmaları,
c) En az lise veya dengi okul mezunu olmaları,
d) Sigortacılık mevzuatına aykırı hareketlerinden dolayı hapis veya birden fazla ağır para cezası ile cezalandırılmış; emniyeti suistimal, dolandırıcılık, hırsızlık, basit ve nitelikli zimmet, devlet alım satımlarında menfaat sağlamak, rüşvet, irtikap, sahtekârlık gibi yüz kızartıcı suçlardan dolayı mahkûm olmamaları,
e) İflas etmiş veya konkordato ilan etmiş olmamaları, gereklidir.
Meslek Eğitimi
Madde 5- Gerekli nitelikleri taşıyanlardan prodüktörlük belgesi almak isteyenler, genel sigortacılık bilgileri ve sigortacılık mevzuatı konularında, Birlikçe yılda en az bir defa açılacak ve en az dört hafta süreli prodüktörlük kursuna kabul edilirler.
Açılacak kurslar, kurs tarihinden en az bir ay önce yurt çapında basımı ve dağıtımı yapılan günlük en az iki gazetede ilan edilir.
Kursa katılmak için başvurarak ön kayıtlarını yaptıranlara aday belgesi verilir.
Kurs dönemi için eğitim kapasitesinden fazla başvuru olması halinde Birlikçe ön eleme sınavı yapılabilir. Bu takdirde ön eleme sınavının tarihi, zamanı ve yeri, kursun başlama tarihinden en az onbeş gün önce yurt çapında basımı ve dağıtımı yapılan günlük en az iki gazetede ve kursun yapılacağı mahalde görülebilir bir yere asılarak ilan edilir.
Ön eleme sınavına aday belgesi ile girilir.
Kurs dönemi sonunda Sınav Komisyonunca müteakip maddeler uyarınca meslek sınavları yapılır.
Meslek eğitiminden muaf olarak meslek sınavına girmek isteyenlerin başvuruları Birlikçe değerlendirilir ve gerekli nitelik ve şartları taşıyanlara sınav tarihi, yeri ve zamanı, taşımayanlara ise bu durumları Birlik tarafından sınav tarihinden en az bir ay önce yazılı olarak bildirilir.
Meslek Sınavının Esasları
Madde 6- Meslek sınavı, Birlikçe tesbit edilecek bir komisyon tarafından yapılır.
Sınav, genel sigortacılık bilgilerini ve sigortacılık mevzuatı konularını kapsar. Sınavların süresi, üçer saatten az olmamak üzere sınav komisyonu tarafından belirlenir.
Sınav konularından her biri 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Sınavda başarılı sayılabilmek için alınan puanın her bir sınav konusu için en az 50 ve sınav konuları ortalaması için en az 70 olması şarttır.
Sınav kurallarına uymayan, kopya çeken, kopya veren veya kopya teşebbüsünde bulunanların sınavları geçersiz sayılır. Bu kişiler bir daha sınava giremezler.
Sınav Komisyonunca en geç on gün içinde Birliğe bildirilen sınav sonuçları, adayların başvuru sırasında belirtilen adreslerine Birlikçe iadeli taahhütlü bir mektupla gönderilir ve ayrıca sınav sonuçlarını içeren bir liste kursun yapıldığı mahalde görülebilecek bir yere asılarak ilan edilir.
Meslek sınavını kazananlara Birlikçe sınavı kazandıklarına dair bir belge verilir.
Meslek sınavına en fazla iki defa girilebilir.Sınav belgeleri, Birlikçe iki yıl süre ile saklanır.
Sınavla ilgili diğer esaslar Birlikçe tespit olunur.
Meslek Eğitimi ve Sınavından Muafiyet
Madde 7- Prodüktörlük belgesi almak isteyenlerden;
I- a) Sigorta ve reasürans şirketlerinde bir yıldan az olmamak üzere en az ikinci derece imza yetkisi ile çalışanlar,
b) Prim tahsil etmeye veya sözleşme yapmaya yetkili acenteler ve brokerler ile bunların yanında bir yıldan az olmamak üzere en az ikinci derece imza yetkisi ile çalışanlar,
c) Yurt içinde veya yurt dışında sigortacılık alanında eğitimini başarı ile tamamlayanlar,meslek eğitiminden ve sınavından muaftırlar.
II- a) Sigorta ve reasürans şirketlerinin teknik servislerinde en az üç yıl çalışanlar,
b) Sigorta acentesi veya tali acente olarak en az bir yıl çalışanlar,
c) Prim tahsil etmeye veya sözleşme yapmaya yetkili acenteler ile brokerler yanında sigortacılık ile ilgili konularda en az üç yıl çalışanlar, meslek eğitiminden muaftırlar.
Prodüktörlük Belgesi
Madde 8- Meslek sınavını kazananlara veya meslek sınavından bu Yönetmeliğin 7'nci maddesi uyarınca muaf olanlardan 4'üncü maddede aranan nitelikleri taşıyanlara, gerekli belgelerle başvurdukları takdirde Birlikçe Prodüktörlük Belgesi verilir.
Meslek Tablosuna Kayıt
Madde 9- Prodüktörlük belgesi alanlar faaliyete başlamadan önce, Meslek Tablosuna kaydolmak üzere Birliğe başvururlar.
Meslek Tablosuna kayıtlı olmayanlar prodüktörlük yapamazlar.Meslek Tablosuna yapılan kayıtlar Birlik tarafından sigorta şirketlerine bildirilir.
Meslek Tablosuna yapılan kayıtlar Birlik tarafından sigorta şirketlerine bildirilir.
Gerçek kişi prodüktörler, prodüktörlüğü mutad meslek halinde yapmak zorundadırlar.
Prodüktörlük Faaliyetinde Bulunacak Ortaklıklar
Madde 10- Meslek Tablosuna kayıtlı bulunan prodüktörler, tüzel kişiliği haiz ortaklıklar kurmak suretiyle prodüktörlük faaliyetinde bulunabilirler.
Bu şirketlerin, iştigal konusunun prodüktörlük faaliyetleriyle sınırlı olması; ortaklarının tümünün ve şirket adına imza atmaya yetkili olanların Birlikçe verilen prodüktörlük belgesini haiz gerçek kişilerden olması şarttır.
Bu şirketler, prodüktörlük faaliyetine başlamadan önce ticaret sicili kayıtlarının bulunduğu Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin bir nüshası ve şirket adına imza atmaya yetkili olanların imza sirküleri ile birlikte Birliğe müracaat ederler.
Durumları bu Yönetmeliğe uygun bulunan şirketler, Birlik tarafından Tüzel Kişi Prodüktörler Siciline kaydolunarak kendilerine Faaliyet Belgesi verilir.
Tüzel Kişi Prodüktörler Siciline kayıtlı olmayanlar prodüktörlük faaliyetinde bulunamazlar.
Meslek Tablosundan Silinme ve Prodüktörlük Belgesinin İptali
Madde 11- Yönetmelikte aranılan niteliklerin herhangi birini kaybeden veya aranılan niteliklere sahip olmadığı sonradan tespit edilen gerçek kişi prodüktörler ile tüzel kişi prodüktörlerin ortağı veya yetkili yöneticisi olan prodüktörlerin Meslek Tablosundaki kaydı Birlikçe re'sen silinerek keyfiyet ilgiliye veya tüzel kişi prodüktöre bildirilir.
Yönetmelikteki zorunluluklara ya da yasaklara uymadığı veya görevin yerine getirilmesi sırasında kasıt yahut ta kusur sonucu sigortalının hak ve menfaatlerini zarara uğrattığı tespit edilen gerçek kişi prodüktörler ile tüzel kişi prodüktörlerin yetkili yöneticisi veya sorumlu görülen yönetim kurulu üyesi ya da ortağının Meslek Tablosundaki kaydı Müsteşarlığın bildirimi üzerine Birlikçe silinerek keyfiyet ilgiliye veya tüzel kişi prodüktöre bildirilir.
Yetkili yöneticilerinin, sorumlu yönetim kurulu üyelerinin veya ortaklarının birinci veya ikinci fıkralar uyarınca Meslek Tablosundaki kayıtlarının silindiğinin Birlik tarafından yazı ile kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde durumlarını Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirmeyen tüzel kişi prodüktörlerin Tüzel Kişi Prodüktörler Sicilindeki kaydı Birlikçe re'sen silinerek keyfiyet ilgiliye bildirilir.
Meslek Tablosundan veya Tüzel Kişi Prodüktörler Sicilinden kaydı silinenler, keyfiyetin Birlikçe kendilerine yazılı olarak tebliğinden itibaren onbeş gün içinde Müsteşarlığa itiraz edebilirler.
Bu süre içinde itiraz edilmediği taktirde kayıt silme işlemi kesinleşir.
Müsteşarlık itiraz üzerine gerekli incelemeyi yaptıktan sonra kararını ilgiliye ve Birliğe bildirir. Müsteşarlığın bu konuda vereceği kararlar kesindir.
Süresi içinde itiraz edilmediği için ya da Müsteşarlığın kararı ile Meslek Tablosundan veya Tüzel Kişi Prodüktörler Sicilinden kaydının silinmesi kesinleşenler, prodüktörlük veya faaliyet belgesini derhal Birliğe iade etmek zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde keyfiyet Müsteşarlıkça bir müzekkere ile ilgili Cumhuriyet Savcılığına bildirilir.
İade edilen prodüktörlük veya faaliyet belgesi Birlikçe iptal edilir.
Komisyon
Madde 12- Prodüktörler, hizmetlerine karşılık, aracılığını yaptıkları sigorta sözleşmeleri nedeniyle alınan primler üzerinden komisyona hak kazanırlar.
Sigortalıya Doğru Bilgi Verme
Madde 13- Prodüktörler, kişi ya da kuruluşları davet veya teşvik amacıyla gerçeğe aykırı, yanıltıcı veya aldatıcı beyan ve tahminde bulunamazlar; her çeşit broşür, izahname ve diğer belgeler ile reklam ve ilanlarda, sigorta şirketlerinin taahhütleri ile sigortalıya sağlayacakları hak ve menfaatlerin sınır ve kapsamı dışında bir anlayışa neden olamazlar.
Prodüktörlerin Yapamayacakları İşler
Madde 14- Prodüktörler, sigorta ve reasürans şirketlerinde yönetim veya denetim kurulu üyeliği yapamazlar, bu şirketlerde her ne şekilde olursa olsun çalışamazlar, sigorta acenteliği, brokerlik, sigorta eksperliği yapamazlar, acente veya brokerlik ve sigorta eksperliği şirketlerine ortak olamazlar.
Prodüktörler, sigorta şirketleri adına prim tahsil edemezler; sigorta tazminatı ve tazminata ilişkin avans ödeyemezler.
Meslek Sırlarının Saklanması
Madde 15- Prodüktörler, sigortalılar ve sigorta şirketleri ile ilgili olarak öğrendikleri mesleki sırları yetkili merciler dışında hiç kimseye beyan ve ifşa edemezler.
Denetim
Madde 16- Sigorta Denetleme Kurulu uzman ve uzman yardımcıları ile aktüer ve aktüer yardımcıları prodüktörlerin bütün faaliyet ve işlemlerini incelemeye yetkilidir. Prodüktörler bunların isteyecekleri bütün bilgileri vermeye, hesap, kayıt, defter ve vesikaları incelemeye hazır bulundurmaya mecburdurlar.
Tutulacak Defterler
Madde 17- Kanunen tutulması zorunlu olan defterlere ilaveten prodüktörler, aracılık yaptıkları sözleşmelere ait poliçelerin kaydına mahsus, noterce onaylı bir sigorta kayıt defteri tutarlar.
Sigorta kayıt defterine, sigorta teklifnamesinin tarihi, sigorta ettirenin adı, soyadı ve adresi, poliçe ve zeyilnameyi düzenleyen şirketin adı, poliçe ve zeyilnamenin numarası, sigortanın başlangıç ve bitiş tarihi, rizikonun türü ve mevkii, prim ve ayrıntısı kaydedilir.
Geçici Madde 1- 14.11.1963 tarih ve 11555 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan mülga Sigorta Prodüktörleri Yönetmeliği hükümlerine göre süresiz olarak verilen prodüktörlük belgeleri Birlikçe yenileriyle değiştirilir. Prodüktörlük belgesini bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren bir yıl içinde değiştirmeyenlerin belgeleri geçersiz sayılır.
Geçici Madde 2- 21.8.1988 tarih ve 19906 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan mülga Sigorta ve Reasürans Aracıları Hakkında Yönetmelik ile, 24.10.1991 tarih ve 21031 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sigorta ve Reasürans Aracıları Hakkında Yönetmelik'in bu Yönetmelikle yürürlükten kaldırılan hükümlerine göre prodüktörlük belgesi alanların, belgelerinin geçerlilik süresinden sonra prodüktörlük faaliyetinde bulunabilmeleri için Birlikten bu Yönetmelik hükümlerine göre prodüktörlük belgesi almaları şarttır.
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 18- 24.10.1991 tarih ve 21031 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sigorta ve Reasürans Aracıları Hakkında Yönetmelik'in Prodüktörlere ilişkin hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Madde 19- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 20- Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Devlet Bakanı yürütür.